Vancouver'daki British Columbia Üniversitesi tarafından yapılan araştırma Facebook içindeki binlerce bilgiye dayanılarak yapıldı.Araştırma çalışması sırasında 250GB civarında kişisel bilginin kolaylıkla toplandığı belirtildi.Öncelik sahte UBC hesabından (Yani Britanya Columbia Üniversitesi hesabı) kayıdı yapılan oldukça inandırıcı 102 profilde, kişi bilgileri, isimler, fotoğraflar ve yer güncellemeleri oluşturuldu.
Sonra, bu oluşturulan hesaplardan rastgele arkadaşlık teklifleri gönderildi. Tabiki pek te şaşırtıcı olmayacak şekilde, bu arkadaşlık isteklerine daha iyi yanıtlar alabilmek için genellikle çekici insan profilleri kullanıldı. İlk etapta bu rastgele örneklemede sadece yüzde 20 arkadaş kabulu görülürken, 2.derece arkadaş tekliflerinde bu oran yüzde 60'lara kadar çıktı.
Buna "triadic closure principle" yani "üçlü kapatma prensibi" deniyor. Bu yemlemerden kimisi 20 civarında arkadaş kabulu görürken, kimileri 80 veya 90 rakamlarını yakalabildiği görüldü.Facebook'un sahte algılama mesajları (Facebook's fraud detection) bunlardan sadece 20 profili tesbit edebildi.
Yapılan araştırma sonrası, hesap oluşturma ve yayılma süresini otomatikleştirmenin ne kadar kolay olduğu göz önüne alındığında, tek bir kimlik doğrulama sistemi olarak Facebook'un etkinliği burada sorgulanabilir olduğu yorumu yapıldı.
Raporda, "doğal olarak belli noktalarda kimlik belirlemek gerekiyor. Facebook'un belki de kendi güvenlik yönünü geliştirip kullanıcıların arkadaşlarını seçerken daha dikkatli olmaları için uyarılarda bulunması gerektiği" belirtildi.
Üniversite, yapılan araştırma sırasında potansiyel risklere karşılık, "davranış araştırmaları etik kurulu" ndan onay alındığını ve araştırmanın tamamlanması sırasında alınan bilgilerin anonimleştirilerek raporlandıktan sonra tamemen silindiği özellikle vurgulandı.
Birkaç hafta içinde bu yazılımlar Facebook'ta 3 binden fazla kişiyle arkadaş oldu. Üstelik 46 binden fazla elektronik posta adresi ve 14 bin 500'den fazla da ev adresi bilgisi topladı.
Kişisel bilgileri adeta gümüş tepsi içinde sunan bir başka uygulamaysa, gittikçe daha popüler bir hale gelen sosyal medya arama motorları. Bu arama motorları bir email adresine bağlı tüm sosyal platformları anında listeliyor. Genellikle firmalara bu arama motorlarını hangi sosyal platforma reklam vermelerinin daha uygun olduğunu saptamak için kullanıyor. Ancak birçok kişinin sosyal platformlar üzerinden paylaştıkları kişisel bilgiler hakkında çok fazla kafa yormadıkları düşünüldüğünde, bu arama motorlarının da kişisel veri toplamak için rahatlıkla kullanılabileceğini göz ardı etmemek gerekiyor.
Ertan Turhan
Istanbul Bilgi University
