New York Times'ın 15 Ekim 1915 tarihli nüsnasında gazetede çıkan Ermeni Soykırımı iddialarına cevap veren Müftüzade Ziya isimli bir aydının ismi dikkat çekiyor. O yılın Nisan ayında meydana gelen olayları sıcağı sıcağına Amerikan kamuoyuna anlatmaya çalışan ve Osmanlı'yı savunan Müftüzade Ziya, Amerika'da eğitim gören o dönemdeki nadir Türklerden biriydi.
Osmanlı İmparatorluğu son dönemlerinde dört kez dışişleri bakanlığı görevi yapan Mustafa Reşit Paşa'nın oğlu olan Müftüzade Ziya, New York Times'ta 1915 Ermeni tehciri ile ilgili çıkan haberlere verdiği cevaplar ile dikkat çekiyor. Müftüzade Ziya, Ermeni diasporasının web sitelerinde 'Türk hükümeti propaganisti' olarak geçiyor. 15 Ekim 1915 tarihinde New York Times'ın editörüne gönderdiği uzun açıklamasında, bugünkü tartışmaların benzeri görüşleri dile getiriyor. Daha sonraki günlerde yine görüşlerini açıkladığı uzun makeleler yayınlanıyor. İngilizce'ye olan hakimiyeti ve verdiği örnekler ile bir gazete okurundan ziyade diplomat gibi bir dil kullanması göze çarpıyor. 1920-1922 yılları arasında 10 yıllık aradan sonra New Orleanslı Amerikalı eşi ile İstanbul'a giden ve o dönemin siyasi gelişmelerini 'Speaking of the Turks' isimli kitapta toplayan Müftüzade Ziya, kitabında genel olarak Türkiye’deki, spesifik olarak da İstanbul’daki siyasi ve sosyal durumu yansıttı. Müftüzade, uzun yıllar batıda yaşamış aydın bir Osmanlı aristokratı olarak eskiye dair içten ve son derece önemli gözlemlerini, Osmanlı Devletinin yitip gitmesinden duyduğu hayal kırıklığı, şaşkınlık, kızgınlık ile yeniye-milli mücadeleye-duyduğu ümidi yazdığı kitaba da yansıtır. Müftüzade Ziya'nın 1924'te New York'ta dünyaya gelen oğlu Hasan Basri Danışman da Birleşmiş Milletler'de 26 yıl diplomat olarak görev yaptı. Danışman, dedesi son Osmanlı Hariciye Nazırlarından Mustafa Reşit Paşa'nın yaşamından çeşitli fragmanların yer aldığı biyografisini yazdı. ("Artci Diplomat", Arba, Istanbul 1998)
