Hazine Müsteşarlığı, 2012 yılında 93,6 milyar TL anapara ve 47,6 milyar TL faiz olmak üzere toplam 141,2 milyar TL tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi planlıyor. Borç servisinin 122 milyar TL'sinin iç borç, 19,1 milyar TL'sinin ise dış borç servisi olarak yapılması öngören Hazine, iç borç servisinin 105,5 milyar TL'lik kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 16,5 milyar TL'lik kısmının ise kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşmasını hedefledi.
Hazine Müsteşarlığı, "Hazine Finansman Programı: 2011 Yılı Gelişmeleri ve 2012 Yılı Öngörüleri"ni açıkladı.
2012 - 2014 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program (OVP) ve 2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi (MYB) öngörüleri esas alınarak hazırlanan 2012 yılı Hazine Finansman Programına göre, 2011 yılı Hazine Finansman Programında öngörülere göre daha olumlu bir performans sağlandı. 2010 yılında 44.1 ay olan nakit iç borçlanmanın ortalama vadesi, 2011 yılı Ocak-Ekim döneminde 46.2 aya uzatıldı, aynı dönemde kuponsuz iç borçlanmanın ortalama maliyeti yüzde 8.2 olarak gerçekleşti. 180 milyar tutarında Yen cinsinden tahvil ihracı ile, 2000 yılında gerçekleştirilen son ihracın ardından ilk kez Japon piyasasından borçlanıldı. Toplam iç borç çevirme oranının öngörülen yüzde 88.2'nin altında kalarak yüzde 86.2 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmekte.
-2012 YILINDA 101,9 MİLYAR TL TUTARINDA İÇ BORÇLANMA YAPILMASI BEKLENİYOR-
Hazine 2011 sonunda 108.7 milyar TL anapara ve 41.8 milyar TL faiz olmak üzere toplam 150.5 milyar TL tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi; borç servisinin 132 milyar TL'sinin iç borç, 18,3 milyar TL'sinin ise dış borç servisi olarak gerçekleşmesi tahmin etti.
2012 yılında 93,6 milyar TL anapara ve 47,6 milyar TL faiz olmak üzere toplam 141,2 milyar TL tutarında borç servisi gerçekleştirilmesini planlayan Hazine Müsteşarlığı; borç servisinin 122 milyar TL'sinin iç borç, 19,1 milyar TL'sinin ise dış borç servisi olarak yapılmasını öngördü. İç borç servisinin 105,5 milyar TL'lik kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 16,5 milyar TL'lik kısmının ise kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşması planlandı.
-DIŞ FİNANSMAN HEDEFİ 9,5 MİLYAR TL-
Uluslararası sermaye piyasalarında yapılacak tahvil ihracına ek olarak Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası ve diğer dış finansman kuruluşlarından sağlanacak proje ve program kredisi yoluyla toplam 9,5 milyar TL dış finansman elde edilmesi hedeflendi.
Nakit bazlı faiz dışı denge, Özelleştirme geliri, İşsizlik Sigortası Fonu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan aktarılacak Kaynaklar ile devirli ve garantili borç geri dönüşleri ve kasa veya banka kullanımı sonucu elde edilecek diğer finansman toplamının 29,8 milyar TL seviyesinde olması beklendi. Bu öngörüler doğrultusunda, 2012 yılında 101,9 milyar TL tutarında iç borçlanma yapılması ve toplam iç borç çevirme oranının yüzde 83,5 olması öngörüldü.
-2012 YILI İÇ BORÇLANMA STRATEJİSİ-
Para ve maliye politikaları ile uyumlu, sürdürülebilir, saydam ve hesap verebilir borç yönetimi kapsamında, makul risk seviyesinde orta ve uzun vadede en uygun maliyet hedefine ulaşılabilmesini teminen borçlanma politikası stratejik ölçütler çerçevesinde yürütülmekte. Likidite, kur ve faiz oranı risklerini en etkin şekilde yönetmek üzere kamu borç yönetimine ilişkin belirlenen orta vadeli stratejik ölçütlerin ana unsurları şöyle sıralandı: "İç borçlanmanın TL cinsinden yapılacak. TL cinsi borçlanmanın ağırlıklı olarak sabit faizli enstrümanlarla yapılarak, gelecek 12 ayda faizi yenilenecek senetlerin payının azaltılacak. Ortalama vadenin piyasa koşulları elverdiği ölçüde uzatılarak, vadesine 12 aydan az kalmış senetlerin payının azaltılacak. Nakit ve borç yönetiminde oluşabilecek likidite riskinin azaltılması amacıyla güçlü rezerv tutulacak."
Stratejik ölçütler çerçevesinde yürütülen borçlanma politikası sonucunda kamu borç stokunun risklere karşı hassasiyeti önemli ölçüde azaltıldı. Likidite riskinin ölçülmesinde kullanılan "vadesi bir yıl içerisinde dolacak iç borcun toplam iç borç stoku içindeki payı", 2003 yılında yüzde 42 olan seviyesinden, 2011 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla yüzde 21'e geriledi.
Faiz riskinin bir göstergesi olarak izlenen "faizi bir yıl içerisinde yenilenecek borcun TL cinsi borç stoku içindeki payı", 2003 yılında yüzde 94 iken 2011 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla yüzde 66 seviyesinde gerçekleşti. 2003 yılı başında yüzde 58 olan "Döviz cinsi veya endeksli borcun merkezi yönetim borç stoku" içerisindeki payı ise, 2011 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla yüzde 30 seviyesine düştü.
-ÖLÇÜT BORÇLANMA STRATEJİSİ GELİŞTİRİLEREK SÜRDÜRÜLECEK-
2006 yılında aynı vadelerde düzenli ihraç yapılmasına yönelik ölçüt borçlanma stratejisi uygulamasına geçildi. Bu uygulama ile Devlet iç borçlanma senetlerinin ikincil piyasa işlem hacmi önemli ölçüde arttı. Yapılan uzun vadeli ihraçlarla birlikte getiri eğrisinin uzatılması sağlandı. Bu gelişmeler sonucunda birincil ve ikincil piyasada fiyat etkinliği arttı. Devlet iç borçlanma senetleri piyasasının daha da gelişmesi ve likiditenin getiri eğrisi üzerinde tüm vadelerde artırılmasını teminen ölçüt borçlanma stratejisi geliştirilerek sürdürülecek.
-2, 5 VE 10 YIL VADELİ TL CİNSİNDEN SABİT KUPONLU SENETLERİN DÜZENLİ OLARAK İHRACI YAPILACAK-
Bu kapsamda, uluslararası uygulamalara da paralel olarak, 2012 yılında 2, 5 ve 10 yıl vadeli TL cinsinden sabit kuponlu senetlerin düzenli olarak ihracının yapılması planlandı.
2012 yılında borçlanma araçlarına ilişkin temel stratejiler içinde iç borçlanma şu ihraç planı çerçevesinde gerçekleştirilecek:
"2 yıl vadeli TL cinsinden sabit kuponlu "gösterge tahviller' düzenli olarak her ay ihraç edilecek. 5 yıl ve 10 yıl vadeli TL cinsinden sabit kuponlu tahvillerin görece yüksek itfa olan aylarda ihraç edilmesi öngörülmekte. TL cinsinden kuponsuz bonolar ve tahviller, değişken kuponlu tahviller ve enflasyona endeksli tahviller itfa takvimine ve piyasa koşullarına bağlı olarak ihraç edilecek. TL cinsinden gelire endeksli senetlerin Şubat ve Ağustos aylarında ihraç edilmesi planlanmakta. Piyasa katılımcılarının ilave talebi Müsteşarlık tarafından değerlendirilecek. Ayrıca, daha uzun vadelerde TL cinsi tahvil ihracı imkanları da değerlendirilebilecek."
Piyasa koşullarının uygun olması durumunda, yeni iç ve dış borçlanma enstrümanları ihraç edilebilecek. Gerekli görüldüğü takdirde nakit yönetimi amaçlı olarak "Para Piyasası Nakit İşlemleri Aracılığı ile Sağlanacak Finansman Hakkında Yönetmelik"'te yer alan finansman araçları kullanılabilecek. Borç servisinin dönemler arası dengeli dağılmasının sağlanması ve ikincil piyasada fiyat etkinliğinin artırılması amaçlarıyla piyasa koşulları çerçevesinde değişim ve geri alım ihaleleri yapılabilecek. İhalelere ilişkin detaylar ihale gününden en az bir gün önce kamuoyuna duyurulacak.
2012 yılı borç servisinin alıcılara göre dağılımı(milyar TL) anapara faiz toplam
İç borç servisi 81.6 40.4 122.0
Piyasaya 71.0 34.6 105.5
Kamu (ROT) 10.6 5.8 16.5
Dış borç servisi 12.0 7.2 19.1
Eurobond 4.1 5.7 9.9
IMF 3.6 0.1 3.7
Diğer 4.2 1.4 5.6
Toplam borç servisi 93.6 47.6 141.2