New York’taki marketleriyle ünlenen 49 yaşındaki Adem Arıcı, Amerikan yasalarına aykırı olarak Küba’da emlak yatırımı yaptığı gerekçesiyle tutuklandı. Amerika’nın yanında en çok Türk çalıştıran işadamı olarak bilinen Arıcı, Küba ambargosunu deldiği ve tanıkları tehdit ettiği iddiasıyla toplam 15 yıl hapisle yargılanacak. ABD Başkanı Barack Obama’nın en son eylül ayında 1 yıllığına tekrar uzattığı tarihi Küba ambargosu, New York’un market kralı Türk kökenli bir işadamının başını yaktı. ABD’nin yanında en çok Türk çalıştıran işadamı olarak bilinen Adem Arıcı’nın, ambargoyu ihlâl ettiği ve tanıkları tehdit iddiasıyla toplam 15 yıl hapsi isteniyor.
ABD Adalet Bakanlığı’nın yaptığı açıklamada, Arıcı, geçen perşembe günü Manhattan’ın hemen yakınındaki New Jersey Englewood’da gözaltına alındı. Ardından Manhattan’a bir saat uzaklıktaki White Plains’de Yargıç Georges Yanthis’in karşısına çıkarıldı. Arıcı, kefaletsiz tutuklanırken, seyahat ettiği avukatı Verzani, 1 milyon dolar kefaletle serbest bırakıldı.
Ambargo yasasını ihlal
Küba vatandaşlarıyla iş yapmayı yasaklayan ‘Düşmanla Ticaret Yasası’nı ihlal ve buna tanıklık eden bir kişiyi tehdit etme suçlamalarıyla yargılanacak Arıcı, ABD İçişleri Bakanlığı’nca Küba’da emlak piyasasına milyonlarca dolar yatıran bir işadamı olarak tanımlanıyor. Aynı davada beraber yargılanacağı avukat Marc Verzani’nin ise Arıcı’nın suçlamalarına ilave olarak adaleti yanıltmaya çalıştığı iddia ediliyor. İddianameye göre avukat Verzani ve yanında o sırada İçişleri Bakanlığı ajanlarıyla gönüllü olarak işbirliği yapan üçüncü bir şahıs, geçen eylülde Meksika’nın Cancun bölgesinden Küba’nın başkenti Havana’ya geçti. Burada Arıcı’nın Kübalı bir çalışanı yardımıyla yanlarındaki dolarları Küba Pezosu’na çevirip, Arıcı ile buluştular. Verzani ve adı gizli tutulan üçüncü şahıs Arıcı’nın inşa ettirdiği oteli ve sahip olduğu evi göstermesinin ardından Küba’da emlak yatırımı yaptı.
Kayıt cihazıyla tespit
Her ikisi de ABD vatandaşı olan Arıcı ve Verzani’nin, ABD’nin Küba’ya uyguladığı ambargo uyarınca bir Kübalı ile finansal ilişki içine girmeden önce Yabancı Varlıkları Kontrol Müdürlüğü’nden (OFAC) izin almaları gerekiyor. Ancak ikisinin böyle başvurusu olmadığı belirlendi. Ambargoyu ihlalin yanı sıra, muhbir şahıs, Küba gezisiyle ilgili polise yalan söylemesi için Arıcı ve Verzani’nin telkinde bulunduğunu üzerinde taşıdığı kayıt cihazıyla belgeleyip, her ikisinin de bu yöndeki konuşmalarını kayda aldı. İkili, ABD’ye dönüşlerinde de Küba’ya değil, Meksika’ya gittiklerini beyan etmişlerdi.
Küba'ya kurban kesmeye gittim
Tutuklu bulunduğu cezaevinden telefon ile Hürriyet'e konuşan Arıcı,Küba'ya kurban kesmek için gittiğini, Ankara'da toplanan kurban paralarının kendisine gönderildiğini ve Havana'da 630 adet kurban kestiğini, bunun için masraflarının da Türkiye'deki hayırsever arkadaşlarınca karşılandığını söyledi. Arıcı, "Beni linç etmek istiyorlar.Tüm bunlar Türk olduğum için yapılıyor." diye sitem etti.
Kardeşi serbest kalacağına inanıyor
Adem Arıcı’nın kardeşi ve iş ortağı Cevdet Arıcı, ağabeyinin masum olduğunu belirterek şunlari ifade etti: “Ağabeyim Küba’yı çok seviyordu. Zaman zaman oraya Türk pasaportu ile giriş çıkış yapıyordu. Adam öldürmedi, uyuşturucu satmadı, kimseyi dolandırmadı, 10 gün sonra hakim önüne çıkacak, serbest kalacağına inanıyoruz.”
11 Eylül’de bir marketi yok oldu
ADEM Arıcı, şimdi mahkeme önünde iki ayrı suçtan yargılanacak. Arıcı, 11 Eylül’de Dünya Ticaret Merkezi’ne yapılan terör saldırılarında bir süpermarketini kaybetmiş, bir diğeri ise aylarca çalıştırılamaz hale gelmişti. Ambargo ihlali için, ABD yasalarında 5 yıl hapis ve 250 bin dolar para cezası öngörülüyor. Tanıkları tehdit suçunun karşılığı ise 20 yıl hapis ve yine 250 bin dolar para cezası. Şikayetnamede Adem Arıcı’nın ABD vatandaşı olduğu ve Küba’ya önemli yatırımlar yaptığı kaydediliyor. ABD Adalet Bakanlığı’nca yapılan açıklamada, Savcı Preet Bharara, “İddia edildiği gibi, sanıklar iş menfaatlerini Küba’ya ambargonun önüne koymuş ve sonra da bunu örbas etmeye çabalamışlardır. Şimdi bu suçlardan sorumlu tutulacaklardır” dedi. Operasyondan sorumlu İçişleri Bakanlığı Özel Ajanı James Hayes ise “Bu kişiler ticaret ambargosunu atlatıp iş kurmak için Küba’ya seyahat yasağını ihlal etmişlerdir” diye konuştu.
350 Türk çalıştırdı
AMISH ve Zeytuna marketlerinin kurucusu olan Adem Arıcı, New York’ta açtığı 15’in üzerinde iş yeriyle bölgenin en güçlü market zincirlerinden birinin patronluğunu yürüttü. Yanında çalıştırdığı 350 Türk işçiyle de, ABD’de en fazla Türk çalıştıran işadamı olarak basında sık sık haber oldu.
50 yıllık ambargo
ABD’nin Küba’ya uyguladığı yaptırımların ilki 1960’ya uzanıyor. Fidel Castro ve arkadaşlarının başa geldiği 1959 Devrimi’nin ardından Küba Hükümeti Amerikalıların Küba’daki mallarına el koyunca, ABD de Küba’ya kısmi ticaret ve finansal ambargo uygulayacağını açıkladı. Durumun değişmemesi, Küba’nın SSCB ile yakınlaşması üzerine ise iki yıl sonra ambargoyu katılaştırdı. ABD’nin 50 yıldır sürdürdüğü Küba Ambargosu, bugün Düşmanla Ticaret Yasası (TWEA) kapsamında uygulanıyor. Yasaya göre Amerikan şirketleri bazı istisnalarla Küba’ya gıda satabiliyorlar.
Hurriyet, Razi Canikligil, Fotoğraflar: Turk Of America Dergisi
