TURK AVENUE ÖZEL - (Fotoğraflar Mehmet Bars) - Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen Dünya Türk Girişimciler Kurultayı'nda ''Diaspora İle Beraber Düşünmek'' adlı oturuma Amerika'da yaşayan Türk profesyonel ve girişimciler damgasını vurdu. Oturuma ABD'de özel olarak çektiği 8 dakikalık kaseti gönderen Mehmet Öz, salondan uzun süre alkış aldı. Toplantıya katılan Mehmet Öz'ün babası Mustafa Öz de oğlu ile ilgili anıları salonu kahkahaya boğdu.
Pegasus Hava Yolları'nın kurucusu Ali Sabancı, Fibabank'ın sahibi Hüsnü Özyeğin, Hong Kong Science & Tecnology Girşim Kürsüsü Direktörü Ali Beba ve Western Union CEO'su Hikmet Ersek, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın moderatörlüğünde bir araya geldi. Western Union CEO'su Ersek, Avusturya'da doğduğunu ve ömrünün tamamını yurt dışında geçirdiğini söyleyerek, hükümetten kendisi gibi yurt dışında ömrünü geçirenlere Hindistan hükümetinin yurt dışındaki Hintlilere yaptığı gibi mavi pasaport vermesini istedi. Cebinden Türk nüfus cüzdanını çıkaran Ersek, ''Yurt dışından geldiğimizde gümrükteki polisin göstereceği güleryüz, nüfus cüzdanımızın yanına koyacağımız bir mavi pasaport ülkeyle olan bağlarımızın güçlenmesine vesile olacaktır,'' diye konuştu. Ersek'in nüfus cüzdanını çıkarması salondaki 2 bin kişi tarafından uzun süre alkışladı.
Avusturaylı bir anne, Türk babadan dünyaya geldiğini kaydeden Ersek, eşinin Hintli olduğunu, iş hayatının ilk yıllarında sıkıntılar çekmesine rağmen 10 yıl Master Card, 5 yıl GE deneyiminden sonra 1999 yılında Western Union'a transfer olduğunu ve halen 160 yıllık Western Union'un 200 ülkeden sorumlu CEO'su olarak görev yaptığını söyledi. İlk kez bir sunumu Türkçe yaptığını ifade eden Ersek, her yıl bir defa Türkiye'ye geldiğini kaydetti.
Toplantıda oğlu Mehmet Öz'ü anlatmak üzere sahneye davet edilen Mustafa Öz, Konya'da dünyaya geldiğini 46 yılını ABD'de geçirdiğini ve her yıl sektirmeden Mehmet Öz'ü Türkiye'ye getirdiğini söyledi. Konya'da bir yurt yaptırdığını ve babasının adı olan Mehmet Öz ismini verdiğini kaydeden baba Öz, ''Ancak Konya'daki hemşehrilerim yurdu Mehmet'in yaptırdığını zannediyorlar. Şimdi ikinci bir yurt yapmak için Mehmet'ten para koparmaya çalışıyorum. Diğeri kopya gerçeğini de senin yardımınla yapalım diye takılıyorum,'' diye konuştu.
ALİ SABANCI: YURT DIŞINDAKİ TÜRKLER TÜRKİYE'YE YATIRIMI DÜŞÜNMELİ
Ömrünün 17 yılını Almanya, İngiltere ve ABD'de geçirdiğini söyleyen Esas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı, yurt dışında memleket hasretini iyi bilenlerden olduğunu söyledi. Yurt dışında yaşayan 6 milyon Türkün ekonomik olarak 50 milyar dolarlık bir güç yarattığına dikkat çeken Sabancı, ''Bu Türkiye'de ürettiğimiz değerin yüzde 7'sine karşılık geliyor. Yatırım planlamalarınızda Türkiye'yi de dikkate alın. Artık yakın coğrafyamızda 30-40 yıllık baskıcı rejimden kurtulan ve tüketici olma yolunda hızla ilerleyen büyük bir nüfus var. Onu da göz önüne alın,'' diye konuştu.
Girişimcilerin işsizliği önlemek için büyük bir faktör olduğunun altını çizen Sabancı, 35 milyon internet kullanıcısı bulunan Türkiye'nin Facebook kullanımında dünya beşincisi olduğuna dikkat çekti. Ankara'daki bürokrasinin özel sektörün önünden gittiğine vurgu yapan Sabancı, Türkiye'ye yatırıma hatırı sayılı yabancıların geldiğini, yurt dışında yaşayan Türklerin de bu gerçeği göz ardı etmemelerini istedi.
HÜSNÜ ÖZYEĞİN: KIZ YURDU YAPTIRIN
Konuşması ile salonda büyük alkış alan isimlerden biri de para sihirbazı olarak da bilinen işadamı Hüsnü Özyeğin oldu. İş hayatı ile ilk tanışıklılığının dedesinin İzmir Kemeraltı'ndaki manifatura dükkanında altı yaşında başladığını söyleyen Özyeğin, 18 yaşında babasından aldığı bin dolar ile ABD'nin Oregon eyaletine okumaya gittiğini, 28 yaşına kadar 10 yıl boyunca ABD'de kaldığını söyledi. 1969'da Harvard'ta okurken okulun pizza ve hamburger salonunu hafta sonları çalıştırarak ayda 8 bin dolar kazandığını söyleyen Özyeğin, ''O zaman Harvard'ta okumanın yıllığı 4 bin dolardı. Ben bir yılda iki yıl Harvard'ta okuyacak kadar para kazandım,'' diye konuştu.
29 yaşında okuldan yatakhane arkadaşı Mehmet Emin Karamehmet'in isteği ile Pamukbank'ta bankacılığa başlayan Özyeğen, ''Türkiye'de banka hesabım dahi olmadan banka yöneticisi oldum. 32 yaşında bankanın genel müdürlüğüne seçildim. Girişimcilikte şansın da önemli bir faktör olduğuna inanıyorum,'' diye konuştu.
Fiba Holding olarak yurt dışında en fazla yatırımı olan işadamı olduğuna dikkat çeken Özyeğin, yurt dışında 1.4 milyar doları bankalarda, 600 milyon doları da farklı sektörlerde olmak üzere 2 milyar dolarlık yatırımı olduğunu söyledi. 1990 yılında Hollanda'da (Credit Europe Bank), 1991'de Fransa'da (Banque du Bosphore), 1997'de Rusya'da (Credit Europe Bank), 1999'da Romanya'da (Credit Europe International Leasing) banka aldığını hatırlatan Özyeğin, toplam 7 bin kişiye istihdam sağladığını, sadece Rusya'daki bankada beş bin kişiye iş sağladıklarını ve Rusya'da her yıl 70 bin kişiye otomobil kredisi verdiklerini söyledi. Özyeğin, 1999 yılında lisans haklarını aldıkları, kurucularından biri Rus olan İngiliz Marks & Spenser markasını 100 yıl aradan sonra Rusya'ya bir Türk girişimci olarak kendisinin soktuğunu anlattı.
HSBC ve Barclay's'ın Rusya'da kişisel bankacılık alanından çekildiğini ancak kendi bankalarının operasyona devam ettiğini söyleyen Özyeğin, ''Bu başarı benim kişisel başarım değil. Ordaki 100 Türk yöneticimin başarısı,'' diye konuştu.
Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne alınmamasını bir şans olarak değerlendiren ünlü işadamı, ''Avrupa'da bugün İtalya satışa çıkardığı tahvillerden elde ettiği kazançla Yunanistan'ı kurtarmaya çalışıyor. Avrupa Birliği'ne bizi almıyorlar. Allah sizden razı olsun demek lazım,'' diye konuştu.
Konuşmasında hükümetin enflasyon ve faiz politikalarındaki başarısından övgüyle söz eden Özyeğin, ''Ben 37 yıllık bankacıyım. Bundan 30 yıl önce Cenevre'de bir bankanın müdür yardımcısından 500 bin dolar kredi alabilmek için kapıda beklediğimiz günleri bilirim. Bugün Avrupa ülkeleri GSMH'lerinin yüzde 100'ü oranında borçlular, bu oran Türkiye'de yüzde 38, Avrupa'da bütçe açıkları yüzde 8-9 oranındayken, Türikiye'de bu oran yüzde 1-2 düzeyinde. 10-15 yıl önce hayal bile edemediğimiz günlere geldik,'' diye konuştu.
İşadamlarına Anadolu'da kız yurdu yapmaları çağrısında bulunan Özyeğin, Anadolu'nun değişik şehirlerinde 25 kız öğrenci yurdu kurduğunu, buralarda sadece köylerden ve kasabalardan gelen kızların okuduğunu söyledi. Özyeğin, ''Genç yaşta evlenip çocuk yapmak yerine bu kızların yüzde 41'i üniversitede okuyor. 400 bin euro verin bir kız yurdu yaptırın, ben de sonuna kadar destek olayım,'' diye konuştu. Özyeğin yurt dışındaki Türklerden çocuklarını Türkiye'deki üniversitelerde okutmalarını istedi.
Fotoğraflar: Mehmet Bars
{gallery}/DUNYA_TURKLERI1{/gallery}
